ΚΩΜΩΔΙΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ

Κωμωδίες του Αριστοφάνη

Αχαρνείς, Ιππείς, Νεφέλες, Σφήκες, Ειρήνη, Όρνιθες, Λυσιστράτη, Θεσμοφοριάζουσες, Βάτραχοι, Εκκλησιάζουσες, Πλούτος

Οι γυναίκες της Αθήνας, δώδεκα χρόνια μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου, βλέπουν ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά στη διακυβέρνηση της χώρας. Έτσι μ' έναν έξυπνο τρόπο, καταλαμβάνουν αυτές την εξουσία! Επαγγέλλονται μια κοινωνία κοινοκτημοσύνης, δίκαιη και ειρηνική. Θα πετύχουν άραγε το σκοπό τους;

 Οι γυναίκες της Αθήνας, με αρχηγό τη Λυσιστράτη, αποφασίζουν να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, με σκοπό να πείσουν τους λίγους αλλά ισχυρούς να σταματήσουν τον  πόλεμο. Το σχέδιο είναι σατανικό: Kάνοντας αποχή από τα συζυγικά τους καθήκοντα, θα εκβιάσουν τους άντρες και θα τους εξαναγκάσουν να υπογράψουν την ανακωχή. Παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν, τελικά τα καταφέρνουν, οι άντρες λυγίζουν και η ειρήνη επικρατεί.

 Η «Eιρήνη» παρουσιάστηκε το 421 π.Χ. στους δραματικούς αγώνες της εορτής των Μεγάλων Διονυσίων και κέρδισε το δεύτερο βραβείο. Ο Αριστοφάνης έγραψε την κωμωδία αυτή κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων μεταξύ Αθηναίων και Σπαρτιατών, που κατέληξαν στην ειρήνη του Νικία, με την οποία οι λαοί των δύο αντιπάλων ήλπιζαν ότι θα λήξει ο Πελοποννησιακός πόλεμος και θεωρείται ένα από τα πιο αντιπολεμικά έργα όλων των εποχών.

Όσοι ασχολούνταν με τη μόρφωση των νέων στην Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ. καταπιάνονταν με το βάθος και το πλάτος των ανθρωπιστικών προβλημάτων. Το έργο τους όμως αυτό όχι μόνο ήταν δύσκολο, αλλά αντίθετα ήταν εύκολο να παρεξηγηθεί, με δυσάρεστες πολλές φορές συνέπειες... Ο Φειδιππίδης, ο γιος του Στρεψιάδη, αποφασίζει ύστερα από προτροπή του πατέρα του να παρακολουθήσει μαθήματα στο Πανεπιστήμιο του Σωκράτη. Η ολοκληρωτική όμως μεταστροφή του Φειδιππίδη μετά τις σπουδές του θα απογοητεύσει το Στρεψιάδη, ο οποίος θα αποφασίσει να εκδικηθεί το Σωκράτη βάζοντας φωτιά στο Πανεπιστήμιό του.

Η Αθήνα το 414 π.Χ. περνούσε δύσκολες στιγμές που οφείλονταν τόσο στις συνέπειες του Πελοποννησιακού πολέμου όσο και στη φιλοπόλεμη διάθεση των αρχηγών που απομάκρυνε κάθε ελπίδα για ειρήνη. Ο Αριστοφάνης πικραμένος με όλα αυτά έγραψε την εποχή εκείνη τους Όρνιθες, έργο παραμυθένιο, αφού παρουσιάζει τους ήρωες του ν' αναζητούν την ιδανική πολιτεία στους αιθέρες, κοντά στα πουλιά, μια που η ζωή στη γήινη πατρίδα τους είχε καταντήσει ανυπόφορη.

 

Όρνιθες, σκηνοθεσία Κάρολος Κουν, Θέατρο Ηρώδειο.